Statyczna próba rozciągania jest jedną z podstawowych metod badań wytrzymałościowych materiałów konstrukcyjnych. Badanie polega na osiowym rozciąganiu znormalizowanej próbki ze stałą szybkością w temperaturze pokojowej, aż do jej zerwania. Próbką jest odpowiednio przygotowany pręt o przekroju okrągłym, prostokątnym, kwadratowym lub sześciokątnym o znormalizowanych wymiarach. Próbę przeprowadza się wykorzystując urządzenie zwane zrywarką. W czasie próby rejestruje się zależność siły rozciągającej od przyrostu długości próbki.
Ekstensometr bada rozciąganie materiałów
Istnieje wiele rodzajów urządzeń służących do pomiaru bardzo małych wartości wydłużenia. Ich główne funkcje dotyczą pomiaru wydłużenia, przy stałym lub wolno zmieniającym się obciążeniu. Przyrządem służącym do pomiaru wydłużeń podczas próby rozciągania jest ekstensometr manualny lub laserowy, który przystosowany jest do pomiaru zmian wymiarów liniowych elementów maszyn i konstrukcji wykonanych z różnych materiałów. Popularnie nazywany jest miernikiem odkształcenia. Z badanym przedmiotem podczas doświadczenia stykają się dwa elementy ekstensometru: uchwyt górny i dolny zbudowany z dwóch ostrzy nożowych, które przesuwają się względem siebie w trakcie odkształcania (wydłużania) obiektu, a ich ruch przetwarzany jest na inną wielkość fizyczną, na przykład sygnał elektryczny podlegający pomiarowi. Gdy następuje rozciąganie próbki, wówczas zmienia się również odległość między ostrzami. Ta niewielka różnica w odległości jest zwielokrotniana poprzez mechaniczne dźwignie, lub układy optyczne. W wyniku takiej pracy, otrzymujemy przejrzystą wartość wydłużenia na specjalnie skonfigurowanej do tego skali odczytu. Zazwyczaj w przemyśle natrafiamy na ekstensometry standardowe, które posiadają najszersze zastosowanie, ale wśród urządzeń specjalistycznych wymienia się także ekstensometry wysokotemperaturowe, które umożliwiają pracę w warunkach przekraczających nawet 1600 stopni Celsjusza, czyli mogą być z powodzeniem stosowane wewnątrz pieców indukcyjnych. W zakładach obróbki metali będą wręcz niezastąpione.
Podsumowując, w przeprowadzaniu badań wytrzymałościowych polegających na pomiarze odkształceń materiału poprzez rozciągnięcie nie ma żadnych ograniczeń. Ekstensometr sprawdzi się zarówno przy badaniu próbek okrągłych, jak i tych, które posiadają przekrój prostokątny. Najnowsze mierniki posiadają uchwyty sprężynowe, dzięki którym umiejscowienie próbki w odpowiedniej pozycji jest naprawdę proste i nie sprawia żadnych problemów. Dzięki temu można zdecydowanie usprawnić proces produkcji, sprawdzając właściwości i parametry techniczne metalu już na etapie ostatecznej obróbki.